AĞIZ TADI ARMUT GAHI
2/21/2016
Ağız tadı dediğiniz nedir ki? Bir çay kaşığı bal ile pekala olur, pek de ala olur aslında. Kimi içinse, ekşi veya tuzludur ağız tadı. Ama hemen hemen herkes için, ne yediğinden çok nerede, kiminle, ne zaman birlikte güzel bir şeyler paylaştın, işte odur ağız tadı...
Ağzımızın da, sohbetimizin de tatlı olduğu aile sofrasında, babaannemizden geçmiş günleri dinledik. Tarif de aldık ama, sen bize hep yap bundan dedik. İnanın tembellikten değil, babaanne elinin lezzeti tutturulamayan bir kıvamı olduğu için, sadece damak tadı değil, insana kendini özel hissettiren ayrı bir dokunuşu da olduğu için...Torunlara pişer, gelinlere de kocaman bir pay düşer...Yaşasın!
1940'lar Erzincan Kemaliye (Eğin), Fırat'ın dolandığı bereketli topraklar... Yazın sebze-meyve bahçeleri yemyeşil, ağaçların dalları ve sebze fidelerinin de uçları dopdolu. Yaz, hem rahatlık demek hem de hazırlık yapmak için kışa, yoğun geçen günler demek. Yazın neredeyse her şey kurutuluyor, çünkü kışlar uzun. Batı'dan ya da Anadolu'nun başka bir yerinden sebze-meyve gelene kadar donuyor, o yüzden hem az hem de pek makbul değil. Muz, portakal pek bilinmeyen gizemli lezzetler kategorisinde. İşte bu nedenle başta dut, armut, elma, kayısı, üzüm, vişne, erik hep kurutuluyor. En bol olduğu zamanlar, güneşin de en yakıcı olduğu zamanlar yıkanıp, dilimlenip seriliyor damlara, avlulara... Rezzak ismiyle, hem daha bereketleniyor hem ömrü uzuyor hem de besleyici değeri artıyor.
Evlerin giriş katında güneş görmeyen, kiler olarak kullanılan odalarda saklanıyor diğer erzaklarla birlikte. Evler zaten toprak, kerpiç ve yüzyıllara meydan okuyan ağaçlardan yapılmış, doğal koruyucu... Bütün bu armut gahları, elma gahları kah hoşaf yapılıyor kah tatlısı yapılıyor bol cevizli, kah da avuç avuç çerez niyetine yeniyor. Tüm bunları anlatırken, babaannemizin gözlerinin içi parlıyor. Çocukluğuna dönmenin, o zamanları torunlarıyla paylaşmanın mutluluğu...
Meyveleri kurutmak kolay, faydası çok. Karlı uğraş, denemeye değer. Şehirde, apartman dairesinde, balkonda olur mu? Evet zor olur, ama denenebilir. Yazın tatile gittiğimizde ya da köyümüzde...Dönerken bavula sıkıştırılacak bir kaç paket kışın çok hoşumuza gidebilir. Olgunlaşmış meyveler seçilip, yıkandıktan sonra armut, elma gibi çekirdekli olanları dilimlenip, çekirdekleri çıkartılıyor. Mevsimin en sıcak zamanlarında, bez veya tepsi içinde 3-4 gün ters yüz edilerek güneşleniyor. İçindeki suyu uçan meyve bu sayede dayanıklı oluyor, içinde mikroorganizma üremiyor. Lif açısından zengin, yüksek antioksidan içeren, serbest radikallere karşı olan dost haline dönüşüyorlar. Daha ne isteyelim? Yaşını ayrı kurusunu ayrı faydalı Yaradan'a hamd olsun...
Armut gahının faydalarından birkaçı:
*Böbreklerin düzenli çalışmasını sağlıyor. Böbrek taşının/kumunun dökülmesine yardımcı.
*Yüksek tansiyon için çok faydalı.
*Kan temizleyici özelliği var.
*Kabızlığa ve hazımsızlığa birebir.
*Kanı temizliyor ve kansızlığa iyi geliyor.
Bu kadar konuştuk, armut gahı tatlısının tarifini vermeden olmaz. Bu seferlik marketten ya da aktardan alın, belki çok beğenip kurusunu kendiniz yaparsınız önümüzdeki yaz... Kurutması belki zahmetli ama tatlının yapması kolay, yemesi çok zevkli inanın bana.
Armut gahı tatlısı: 2-3 avuç armut gahını yıkadıktan sonra tencereye koyup, üzerini örtecek kadar su ekleyin. Suyunu çektikten sonra, 1 çay bardağı kadar şeker gezdirin üzerine. (İsterseniz şeker yerine bal veye pekmez de kullanabilirsiniz.) Bir iki karıştırıp ocaktan alın, eritip ılıttığınız bir yemek kaşığı kadar tereyağını ekleyin. Bol cevizle tatlı hazır.
Ağız tadı dediğiniz nedir ki? Biraz lezzet çokça sohbet...
2 yorum
Harika... Güzelliklerimizi unuttuk ne yazık...
YanıtlaSilHatırlamak için sebebimiz çok. Bunlar bahane, asıl olan muhabbet kısmı...
YanıtlaSil